Hệ thống đào tạo của cơ quan Tổng kiểm soát và kiểm toán Ấn Độ

Khối các văn phòng thực đại được tổ chức thành trên 100 văn phòng khu vực với 83 chi nhánh và 461 văn phòng đại phương trên tòan liên bang. Tổng số công chức, kiểm toán viên của CAG thời điểm hiện nay có gần 60.000 nhân sự. Nhóm các văn phòng kiểm toán chính phủ trung ương được chia làm 5 lĩnh vực: dân sự, quốc phòng, viễn thông, đường sắt và thương mại gồm 42 văn phòng và 58 chi nhánh; nhóm các văn phòng kiểm toán bang gồm 57 văn phòng đặt tại 29 bang; nhóm văn phòng kế toán bang gồm 26 văn phòng.

Để thực hiện chức năng của mình, CAG kiểm toán tất cả các bộ, ngành của chính phủ trung ương và của các bang, khoảng 1.200 doanh nghiệp có vốn đầu tư của chính phủ hoặc chính quyền của bang, trên 400 tổ chức công cộng phi thương mại và trên 4.400 tổ chức nhận voons từ ngân sách nhà nước. Hoạt động kiểm toán được chia thành hai nhánh chính: kiểm toán thông thường (kiểm toán báo cáo tài chính, kiểm toán tuân thủ) và kiểm toán hoạt động. Tính riêng niên độ 2005-2006, CAG thực hiện kiểm toán đối với hơn 65.000 đơn vị được kiểm toán và phát hành 130 báo cáo kiểm toán. Hoạt động kiểm toán đã đem lại lợi ích khoảng 2 tỉ USD, gấp 11 lần chi phí bỏ ra.

Loại hình kiểm toán hoạt động thường được thực hiện với các chương trình dự án lớn của Chính phủ như dự án phát triển nông nghiệp, dự án tạo việc làm ở nông thôi, chương trình tư nhân hóa các doanh nghiệp nhà nước trong một số lĩnh vực nhất định và các cơ quan đơn vị của chính phủ có quy mô nhỏ. Trong 91 báo cáo kiểm toán đệ trình quốc hội về niên độ ngân sách 2004-2005 có tới 211 chủ đề về kiểm toán hoạt động đã được thực hiện. Hoạt động kiểm toán từ nhiều năm qua đã được tăng cường sự hỗ trợ của CNTT và các phần mềm thông dụng.

Trên cơ sở hệ thống tổ chức bộ máy và đội ngũ nhân lực đó, hệ thống đào tạo của CAG cũng phát triển lớn mạnh, bề thế và có uy tín không chỉ trong phạm vi Châu Á mà cả trong cộng đồng INTOSAI.

Công chức kiểm toán của CAG được chia làm bốn nhóm A_B_C_D, trong đó nhóm A là những công chức quản lý cao cấp và nhóm D là những nhân viên hỗ trợ hoạt động. Chương trình đào tạo được thiết kế riêng cho từng cấp độ đó. Việc tuyển dụng công chức kiểm toán thông qua các kỳ thi sát hạch, yêu cầu đầu vào phổ biến là tốt nghiệp đại học. Những người trúng tuyển sẽ được đào tạo lý thuyết và thực tiễn để có thể tiếp nhận được công việc.

Hệ thống đào tạo của CAG được chia thành 6 nhóm, đứng đầu là các học viện quốc gia, thứ hai là các trung tâm đào tạo, kế tiếp là các học viện khu vực và các bang, dưới đó là các trung tâm đào tạo của các địa phương. Ngòai ra còn có bộ phận đào tạo tại chỗ ở các đơn vị kiểm toán, thậm chí tới tận các phòng ban.

Học viện kiểm toán và kế toán quốc gia (NAAA) ở Shimala là một trong hai học viện cấp quốc gia được thành lập năm 1949, khởi đầu là một trường quy mô nhỏ chuyên đào tạo công chức nhóm A. Trung tâm đào tạo quốc tế về kiểm toán và hệ thống CNTT Noida (iCISA) là một trong những trung tâm đào tạo cấp quốc gia, đây cũng là nơi kết hợp các khóa đào tạo kiểm toán viên trong nước với kiểm toán viên quốc tế. Theo quy định, công chức nhóm A được đào tạo tại NAAA và iCISA với thời lượng chương trình 104 tuần. Trong qú trình công tác các công chức này sẽ tiếp tục được đào tạo trực tiếp tại đơn vị.

Nhánh các học viện khu vực ở các bang (Regional Training Institutes – RTI) gồm có học viện ở Madras thành lập năm 1979, mục đích là đào tạo công chức, kiểm toán viên nhóm B và nhóm C; tương tự là học viện tại Mumbai thành lập năm 1980, Ranchi 1982, các học viện tại Allahabad, Jaipur và Nagpur 1986, học viện ở Jammu và Shiliong 1989. Mỗi học viện có thế mạnh khác nhau. Học viện ở Jaipur chuyên về đaof tạo kiểm toán và cách viết báo cáo kiểm toán. Tại đây cũng tổ chức cả những khóa học của INTOSAI. Học viện ở Mumbai chủ yếu triển khai các khóa học kiểm toán về môi trường trên cơ sở kết hợp những nội dung đào tạo của INTOSAI. Tương tự, học viện Nagpur chuyên đào tạo về kiểm toán gian lậ và sai sót; Học viện Ranchi chuyên thiết kế chương trình để phục vụ kiểm toán về CNTT; Học viện Jammu đào tạo về kiểm toán thuế giá trị gia tăng … Nhứnh thấp hơn còn có 7 trung tâm về đào tạo tại một số thành phố, được thành lập năm 2000. Ngoài ra, các bang và khu vực không có học viện có các trung tâm đào tạo quy mô nhỏ nhằm cung cấp các khóa học ngắn hạn. Hệ thống đào tạo được chia nhỏ như vậy đã đạt được tính phủ roongj về đào tạo kiểm toán trên một đất nước rộng lớn có tới gần 60.000 kiểm toán viên, đồng thời tham gia tích cực vào hoạt động đào tạo kiểm toán quốc tế. Bên cạnh đó, hình thức đào tạo tại chỗ cũng cho thấy tính linh hoạt và hiệu quả rất tốt. Năm 2003 CAG xây dựng một chiến lược đào tạo (IANAD) cho giai đoạn 2003-2008. Mục tiêu những khóa học này rất thực tế, đáp ứng được nhiều lĩnh vực và những chủ đề khác nhau trong hoạt động kiểm toán.

Trong giai đoạn phát triển hiện nay, mỗi năm CAG thực hiện trung bình được trên 200 khóa đào tạo ở nhiều cấp độ, quy mô khác nhau với hơn 4.000 học viên tham gia. Hệ thống đào tạo của CAG đã có 31 ấn bản giáo trình đào tạo, một trong số đó đã được đưa lên CAG website.

Ngoài yêu cầu đã tốt nghiệp đại học, CAG không có quy định điều kiện đầu vào đặc biệt khi tuyển công chức, kiểm toán viên nhưng khi đã được tuyển họ phải trải qua một khóa đào tạo với những yêu cầu cao cả về kiến thức cơ bản và kiến thức chuyên môn. Để phù hợp với đối tượng đầu vào đó, chương trình đào tạo KTV của CAG gồm có khóa học cơ bản và các khóa học cấp cao. Khóa học cơ bản bao gồm các môn như luật kinh tế, kinh tế vi mô, vĩ mô, kiến thức cơ bản về kế toán, kiểm toán (đào tạo cơ sở và nguyên tắc- chiếm khoảng 50% thời gian). Sau 2 năm, các học viên đi chuyên sâu vào từng loại hình như kiểm toán hoạt động hoặc kiểm toán báo cáo tài chính thì sẽ được đào tạo kiến thức của từng loại hình cụ thể.

Về cập nhật kiến thức mới hàng năm, các công thức nhóm C được cập nhật kiến thức mỗi năm một lần. Chương trình cập nhật kiến thức hàng năm chia ra thành hai bộ phận, một là bộ phận chung và một bộ phận đào tạo theo từng chức năng. Bộ phận chung là đào tạo về quản lý, các vấn đề chung; đối với bộ phận chức năng, ví dụ như CNTT thì được cập nhật thông tin về các CNTT, tương tự là những KTV chuyên về doanh thu thì được cập nhật kiến thức về doanh thu…

Trong những năm gần đây, ngòai việc cấp học bổng đào tạo KTV cho các SAI thành viên trong cộng đồng ASOSAI và INTOSAI, hệ thống đào tạo của CAG cũng đã tổ chức được những hội thảo lớn mang tính chất quốc tế, những khóa học kiểm toán về tài khoản, kiểm toán về khỏan thu chi, kiểm toán về hành chính cũng như kiểm toán nguồn nhân lực.

Trung tâm đào tạo Quốc tế về kiểm toán và hệ thống CNTT NOIDA (iCISA) là một trong những gương mặt điển hình trong hệ thống đào tạo của CAG.

Tọa lạc trong một không gian rộng thoáng, cách Delhi non một giờ xe chạy, địa điểm của iCISA thuộc về NOIDA, một tỉnh nằm sát thủ đô. Nơi đây thực sự đã bắt đầu các khóa đào tạo quốc tế từ 1979. Thời điểm ban đầu các lớp học phải đi thuê cơ sở nhiều nơi, đôi khi sử dụng cả các khách sạn. Năm 1995, ban lãnh đạo Trung tâm quyết định thuê cơ sở của một học viện tại NOIDA, đồng thời mua một thửa đất gần đó, và đến năm 1999 thì bắt đầu xây dựng cơ sở vật chất. Từ lâu tổ chức đào tạo này đã được CAG nhìn nhận là trung tâm đào tạo quốc tế và khi cơ sở vật chất mới được hoàn thành đưa vào sử dụng năm 2002, quy mô đào tạo đã ổn dịnh thì tên gọi Trung tâm đào tạo Quốc tế về kiểm toán và hệ thống CNTT chính thức được sử dụng, bắt đầu một thời kỳ phát triển mới.

Nhìn từ bên ngoài iCISA nom giống như nhiều cơ quan, công sở bình thường khác của Ấn Độ, tuy nhiên bên trong được thiết kế và đầu tư khá quy mô, hiện đại, đạt các tiêu chuẩn về đào tạo quốc tế. Nằm trong tổng thể hai khu nhà thấp tầng rộng rãi và xây dựng kiên cố gồm một hệ thống liên hòan các hội trường lớn dành cho hoạt động hội thảo và các sự kiện, các phòng học theo chủ đề, thư viện, bể bơi, và các khu tập luyện, vui chơi thể thao, bếp ăn và các phòng ở tiện nghi đủ cho khoảng trên 60 học viên (hai lớp) học tập cùng lúc.

Học viên của iCISA đến từ rất nhiều nước trên thế giới. Đến nay đã có KTV từ SAI của 107 quốc gia đến tham gia học tập tại iCISA theo các chương trình do Chính phủ Ấn Độ cung cấp học bổng, trong đó, những năm gần đây đều các suất học bổng dành cho KTV của SAI Việt Nam. Khi nghiên cứu học tập tại đây, học viên của CAG cũng như tất cả các SAI khác được đối xử, ưu đãi như nhau. Về tổ chức, iCISA không có các khoa riêng. Các lĩnh vực đào tạo khác nhau như đào tạo kiểm toán trong môi trường CNTT, kiểm toán về môi trường, kiểm toán hoạt động…được tổ chức và mời giảng viên từ bên ngoài.

Đỗ Long (Tạp chí Kiểm toán)
Tapchiketoan.com